Pielenie w rolnictwie. Czym są chwasty?

Co to jest chwast w rolnictwie?

Od wieków rolnictwo polega na uprawie gatunków roślin, które są wysiewane w celu zbioru owoców lub nasion w celu wyżywienia ludzi i zwierząt. Dla rolnika jest to inwestycja od pierwszego zasianego ziarna w celu uzyskania wysokiej jakości plonu. Od siewu do zbiorów, rolnicy wielokrotnie interweniują na swoich polach zbóż, w szczególności chwastów, w taki sam sposób, w jaki ogrodnik przygotowuje i pielęgnuje swój ogród latem. Polega to na eliminowaniu dzikich lub spontanicznych roślin, które rosną w tym samym czasie, co zasiane zboże.

Chwasty te konkurują ze zbożami

Chwasty są krytykowane za bezpośrednie konkurowanie ze zbożami o pierwiastki niezbędne do prawidłowego wzrostu roślin. Te elementy to woda, składniki odżywcze, przestrzeń i światło. Rzeczywiście, kiedy rolnik przygotowuje swoją glebę pod zasiew pszenicy, dba również o kiełkowanie nasion chwastów już obecnych w glebie. Pszenica wykiełkuje i chwasty pszenicyteż z tej samej rodziny! Widzimy zatem, jak kiełkują młode pędy życicy, wyczyńca, stokłosy (która jest jak pszenica) i jednocześnie mają te same potrzeby co pszenica. Wtedy zaczyna się rywalizacja o udostępnienie przestrzeni, wody glebowej, niezbędnych składników pokarmowych (takich jak azot, fosfor czy potas), a także światła o przeprowadzenie fotosyntezy przez liście. Ta konkurencja między chwastami a zbożem może mieć wpływ na plon , powodując straty, które mogą wynosić od 5% do 30% w porównaniu ze zwykłymi zbiorami. 

 

Chwasty rozmnażają się i żyją długo

Każdy rolnik wie, że aby skutecznie odchwaszczać , trzeba być pracowitym i systematycznym w czasie. Dobry wóz asenizacyjny to podstawa. Natura jest pełna zasobów i jak każde życie na ziemi, chwasty będą dążyć do rozmnażania. I to nie tylko trochę! Rzeczywiście, chwastowa stopamoże dać średnio od 100 do 10 000 nasion. Wielkim zwycięzcą jest mak: od 20 000 do 130 000 nasion na roślinę! Ważna jest również długowieczność nasion, ponieważ niektóre mogą pozostać w ziemi bez obumierania od 10 do 30 lat (nawet 80 lat) i wykiełkować dopiero po latach. Eksperyment wykazał, że pole, na którym było 15 sadzonek/m², osiągnęło prawie 500 sadzonek/m² po 4 latach, tylko przy zasobie nasion już obecnym w glebie, która budzi się każdego roku (nasiona wyczyniec żyjący około 15 lat). Dlatego bez działań ze strony rolnika pole zbożowe może szybko zostać zaatakowane przez chwasty. Z roku na rok. Rolnicy nazywają to zabrudzeniem i starają się utrzymać je na akceptowalnym poziomie, aby nie dać się przytłoczyć.

 

Walka z chwastami to także kwestia zdrowia

Odchwaszczanie pełni rolę zdrowotną na polach zbóż, podobnie jak w przypadku innych upraw. Rzeczywiście, pozwalając na rozmnażanie się chwastów, środowisko staje się sprzyjające rozwojowi grzybów odpowiedzialnych za choroby zbóż. Początkowo wpływa to na jakość zbieranych ziaren (mniejsze, mniej wypełnione itp.). Może jednak stwarzać ryzyko toksyczności dla ludzi . Jest to szczególnie przykład sporyszu, grzyba zbożowego, który zawiera szkodliwe toksyny, jeśli je spożyjemy (choroba zatrucia sporyszem). Jego rozwój wzrasta wraz z obecnością chwastów , ponieważ znajduje tam wspaniały grunt do rozmnażania się, a następnie atakowania ziaren na kłosach.

Inne chwasty wytwarzają nasiona toksyczne dla ludzi lub zwierząt gospodarskich. Jest np. psiankowata czarna, której owoce w kształcie kulek można zbierać w tym samym czasie co groch czy kiszonkę z kukurydzy. Oznacza to trudności w sortowaniu konserw lub problemy z toksycznością dla bydła. W przypadku innych chwastów problemy zdrowotne powodują liście lub pyłki , takie jak bieluń lub szarłat, które są toksyczne dla bydła, jeśli znajdują się w kiszonce z kukurydzy, lub ambrozja, której pyłki są wysoce alergenne dla ludzi.

 

Rozpoznawanie chwastów, kluczowy krok w zwalczaniu chwastów

Rozpoznanie chwastów jest niezbędne dla rolnika. Rzeczywiście, w zależności od uprawianego zboża, chwast może znajdować się na polu pszenicy i absolutnie nie na polu kukurydzy! Podobnie w przypadku rośliny jednorocznej (która żyje i umiera w tym samym roku) i byliny (która utrzymuje się przez kilka lat), strategia nie jest taka sama. A jeszcze mniej między chwastami z rodziny (które sprawiają, że kłosy przypominają zboża) a roślinami dwuliściennymi (które tworzą kwiaty). Dlatego rolnik musi wiedzieć, jak je rozpoznać, zwłaszcza gdy są jeszcze bardzo małe, i w razie potrzeby podjąć działania, zanim się rozmnożą.

 

Rozwiązania ograniczające liczbę chwastów na polu

Jeśli chodzi o technikę, to są one dziś zróżnicowane. Zwalczanie chwastów zbożowych jest skuteczne, gdy jest dopasowane do chwastów. Duża część pracy rolnika polega na obserwacji tej flory i profilaktyce. Rolnik ma do dyspozycji kilka dźwigni ograniczających liczbę chwastów:

• Po pierwsze przed ich rozwojem, np. poprzez późniejszy niż zwykle siew pszenicy. Pszenica wykiełkuje, ale chwasty (takie jak życica czy wyczyniec) nie, ponieważ zbliża się jesień i nie jest już wystarczająco ciepło, aby mogły rosnąć. Nigdy więcej pielenia.
• Płodozmian przerywa również cykl chwastów. Jeśli zawsze zasiejemy ten sam gatunek na tym samym polu, znajdziemy te same chwasty. Trudniej jest zatem zarządzać dużym zagęszczeniem pojedynczego gatunku chwastów niż koniecznością zarządzania różnorodnością chwastów o niskim zagęszczeniu. Wprowadzenie gatunku wysiewanego wiosną umożliwia np. uprawę roli zimą. To niszczy wszystkie młode pędy chwastów , które pojawiły się jesienią.
• Inną techniką jest siew pszenicy pod osłonami. Ten ostatni dławi chwasty bez szkody dla pszenicy.
• Jeśli chodzi o chwasty w uprawach, w ostatnich latach popularne stało się pielenie mechaniczne, zwłaszcza na polach kukurydzy. Techniki te odtwarzają pracę motyki w ogrodzie w skali pola. Naprowadzanie traktorów przez GPS umożliwia pielenie z dokładnością do 3 cm: wyrywane są chwasty, a nie uprawiana roślina. Roboty pielenia są nawet obecnie opracowywane w celu ograniczenia stosowania chemicznych herbicydów.
• To ostatnie rozwiązanie często pozostaje jedyną alternatywą, ponieważ nie ma fizycznej możliwości mechanicznego odchwaszczania między rzędami upraw, w szczególności zbóż słomianych. Tutaj znowu rolnik, stosując naprzemienne uprawy, ma do dyspozycji roztwory chemiczne o różnych mechanizmach działania, ograniczając w ten sposób rozwój chwastów odpornych na herbicydy. Jego wybory będą koncentrować się na najskuteczniejszej technice i najniższym koszcie.